Er wordt voornamelijk gekozen voor een binnendijkse oplossing, zodat er zo veel mogelijk ruimte voor de rivier wordt behouden. Dit voorkomt dat wij op andere plekken moeten compenseren, om genoeg bergingsruimte voor de rivier te behouden.
In de verkenningsfase onderzochten we wat de beste oplossing is voor een veilige dijk. We zochten naar een oplossing die past bij de bijzondere kenmerken van de Vecht en de omgeving.
De verkenningsfase startte met het inventariseren van de verschillende mogelijke oplossingsrichtingen (alternatieven) voor zowel dijkversterking als systeemmaatregelen. Hierbij hebben we ook veel ideeën van bewoners en bedrijven verzameld en meegenomen. In juni 2022 was bekend welke oplossingen kansrijk zijn. De meest kansrijke oplossingsrichtingen onderzochten we daarna uitgebreider. Daarbij brachten we de waterveiligheid, haalbaarheid, impact op de omgeving en kosten van de oplossingsrichtingen in beeld. Bij de impact op de omgeving onderzochten we bijvoorbeeld de effecten voor bebouwing, landbouw, natuur, cultuurhistorie, etc. Dit staat in een milieueffectrapport.
Op basis van deze informatie deed het waterschap in 2023 een voorstel voor een voorkeursalternatief dat we met bewoners en bestuurlijke partners bespraken. Het resultaat van de verkenningsfase is een voorkeursalternatief, dat door het algemeen bestuur van het waterschap is vastgesteld.
Het voorkeursalternatief beschrijft het ontwerp voor de dijk op hoofdlijnen. Het is het resultaat van de verkenningsfase waarin het waterschap verschillende mogelijkheden (alternatieven) heeft onderzocht om de dijk tussen Dalfsen en Zwolle te versterken. Dit voorkeursalternatief is op 4 juni 2024 door het algemeen bestuur van het waterschap goedgekeurd. Dit betekent dat het project door kan naar de planuitwerkingsfase, waarin het voorkeursalternatief verder in detail wordt uitgewerkt tot een definitief ontwerp.
Het voorkeursalternatief bouwt voort op de huidige karakteristiek van de dijk en omgeving. Het gevolg is dat er dan ook niet één uniform dijkontwerp is over het gehele traject Dalfsen-Zwolle, maar dat het dijkontwerp varieert, passend bij de omgeving. Daarmee wordt rechtgedaan aan de typische Vechtdijk. Over het gehele traject gezien is er min of meer een onderscheid tussen oost (het zandlandschap) en west (de rivierdelta), waarbij de snelweg A28 grofweg de knip vormt.
Ten oosten van de A28
Bovenstrooms, in het oostelijk deel van het traject, zijn vooral de zandige erosiebuffer en diepploegen gekozen als oplossingen voor de bekleding en piping. De dijk van het voorkeursalternatief kenmerkt zich hier door een breder profiel met een bredere kruin, (relatief) flauwe taluds en een opbouw uit voornamelijk zandig materiaal. Daarmee sluit de dijk aan op het omliggende zandlandschap.
Ten westen van de A28
Benedenstrooms, ten westen van de A28, heeft het voorkeursalternatief veelal een compactere verschijningsvorm. Hier is met name gras op klei toegepast als oplossing voor de bekleding en een verticale voorziening als oplossing voor piping. Het toepassen van klei ten westen van de A28 sluit aan op het landschap van de rivierdelta.
Het voorstel voor de dijkversterking lees je in het verkenningenrapport.
Dit zijn de aanpassingen die we gedaan hebben, naar aanleiding van de verschillende reacties op de concept hoofdoplossing.
- Bij traject 7A (Bruggenhoek-Agnietenberg) is een maatwerklocatie toegevoegd.
- Bij traject 8 (Langenholte) wordt naast het versterken van de dijk ook onderzocht of het (deels) verleggen van de dijk een reële een optie is.
- De meekoppelkans om een fietspad bovenop de dijk bij de Poppelallee aan te leggen, is afgevallen. Deze onderzoeken we niet verder.
- Verder zijn verschillende aandachtspunten voor de verdere uitwerking van het ontwerp aangevuld en aangescherpt. In de reactienota lees je om welke het gaat.
Een voorkeursalternatief moet maakbaar, betaalbaar en vergunbaar zijn en (vanzelfsprekend) de waterveiligheidsopgave oplossen. Op basis van de voor- en nadelen, en in overleg met de omgeving, heeft het waterschap dit voorkeursalternatief samengesteld.
In de verkenningsfase hebben wij verschillende maatregelen onderzocht om de dijk tussen Dalfsen en Zwolle te versterken. Hierbij hebben we ook gekeken naar het weerbaarder en veerkrachtiger maken van het gehele stroomgebied van de Vecht. Dat noemen we systeemmaatregelen, zoals het langer vasthouden van water of het tijdelijk parkeren van water langs de Vecht. Naast het onderzoeken van deze systeemmaatregelen keken we ook welke andere mogelijkheden (alternatieven) nodig zijn om de dijk tussen Dalfsen en Zwolle te versterken. Hieruit is uiteindelijk (per dijktraject) een voorkeursalternatief uitgekomen. In juni 2024 heeft het algemeen bestuur van het waterschap het voorkeursalternatief goedgekeurd en volgt de volgende fase in het project: de planuitwerking.
Tijdens de verkenning onderzochten we welke watersysteemmaatregelen in extreme situaties bijdragen aan een waterstandsdaling op de Vecht. Ook hebben we de voor- en nadelen van deze maatregelen onderzocht. We keken of het haalbaar is om water langer vast te houden in het gebied van Coevorden tot aan Zwolle of door het tijdelijk parkeren van water langs de Vecht. Ook onderzochten we of het kansrijk is om de Vecht zelf ruimer te maken en het water bij extreem hoogwater tussen Dalfsen en Zwolle sneller af te voeren.
Uit de onderzoeken bleek dat deze maatregelen vooral werken tussen Dalfsen en Zwolle (tot de A28). Dat is nét het deel waar de dijk nauwelijks verhoogd hoeft te worden. Ook zijn de maatregelen duurder dan een dijkversterking en is er geen budget voor de extra kosten gevonden. Daarom zijn de meeste systeemmaatregelen niet kansrijk om verder te onderzoeken. De haalbaarheid van een nevengeul bij Vechterweerd nemen we wel mee.